Tweeluik deel 2: Gedragsveranderingen na ernstig traumatisch hersenletsel en subarachnoïdale bloeding
De rol van emotieherkenning
Gedragsveranderingen komen veel voor bij patiënten met traumatisch hersenletsel (THL) en een subarachnoïdale bloeding (SAB).
De afgelopen jaren is er steeds meer bewijs dat sociale cognitie een rol speelt bij deze gedragsveranderingen. Sociale cognitie verwijst naar de cognitieve vaardigheden die nodig zijn voor het herkennen van relevante sociale informatie, het begrijpen van het gedrag van anderen en het gepast reageren in sociale situaties.
Emotieherkenning is een essentieel onderdeel van sociale cognitie. Met name problemen in het herkennen van negatieve emoties kunnen ertoe leiden dat mensen hun gedrag niet adequaat aanpassen aan reacties van anderen.
Bovendien kan de neiging om ten onrechte negatieve signalen waar te nemen ook leiden tot gedragsveranderingen, zoals agressie. Recent wetenschappelijk onderzoek toonde dat problemen in het herkennen van (negatieve) emoties en het onterecht waarnemen van negatieve signalen gerelateerd waren aan sociaal ongepast gedrag bij THL en SAB patiënten.
Tevens werd aangetoond dat naasten meer gedragsveranderingen rapporteerden dan patiënten, wat duidt op een aangetast zelfinzicht bij patiënten. Een aangetast zelfinzicht is een beperkende factor in het herstel van patiënten. Deze bevindingen benadrukken de noodzaak om emotieherkenningstests en beoordelingen van naasten in de klinische praktijk te gebruiken om de detectie en behandeling van gedragsveranderingen na hersenletsel te verbeteren.
Lieke Jorna
Lieke Jorna is (neuro)psycholoog en promovendus in het Universitair Medisch Centrum Groningen, waar zij onderzoek doet naar vroege indicatoren voor herstel en aanknopingspunten voor behandeling na een subarachnoïdale bloeding. Graag levert zij door het doen van wetenschappelijk onderzoek een bijdrage aan het meer “zichtbaar” maken van de onzichtbare gevolgen van hersenletsel.
